استاندارد ایزو 10004
انواع دستکش
دستکش جزء تجهیزات جدایی ناپذیر در حوزه پزشکی و بهداشتی هستند. آنها به جلوگیری از گسترش بیماری ها کمک میکنند و بخشی از تجهیزات حفاظت شخصی (PPE) هستند که برای محافظت از ارائه دهندگان و متخصصان مراقبت های بهداشتی و بیماران در برابر گسترش عفونت و بیماری استفاده میشوند.
دستکش پزشکی اولین بار در اواخر دهه 1800 معرفی شدند، در ابتدا برای اعمال جراحی در بیمارستان ها مورد استفاده قرار گرفتند. از زمان معرفی اولیه، استفاده از دستکش های گرید پزشکی به طور تصاعدی افزایش یافته است که از درمان فوری پزشکی تا خدمات زیبایی و غیره را شامل میشود.

دستکش پزشکی
دستکش پزشکی نقش مهمی در سیستم مراقبت های بهداشتی ایفا میکنند. دستکش میتواند از فرد در برابر مایعات بدن شخص دیگری (مانند خون، ترشحات تنفسی، استفراغ، ادرار یا مدفوع)، آسیب های ناشی از مواد شیمیایی یا داروهای خطرناک خاص یا برخی موارد بالقوه آلوده محافظت کند. این نوع از لوازم پزشکی یکی از اولین خطوط دفاعی هستند و در طی مراحل و معاینات پزشکی استفاده میشود.
دستکش های پزشکی محصولاتی یکبار مصرف هستند و استفاده از آنها برای جلوگیری از آلودگی، بیماری و انتقال بیماری ها بین پزشک و بیماران ضروری است. انواع دستکش در محیط های مراقبت های بهداشتی مانند بخش های اورژانس، بخش های مراقبت های ویژه و کلینیک های پزشکی استفاده میشود.
دستکشهای پزشکی شامل دستکش معاینه (غیر استریل یا استریل)، دستکش جراحی و دستکش شیمی درمانی هستند. دستکش مناسب با توجه به شرایط و نیازهای متخصصان مراقبت های بهداشتی و بیماران انتخاب میشود.
دستکش های پزشکی از مواد لاتکس یا غیر لاتکس مانند نیتریل، وینیل، نئوپرن و پلی ایزوپرن تهیه میشوند. هر ماده دارای نقاط قوت و مزایای خاص خود است و برای کار ویژه ای مناسب است.
انواع دستکش از نظر جنس
در نتیجه تغییرات در الزامات مراقبت های بهداشتی، در دسترس بودن مواد و فرصت های تولید، اکنون انواع زیادی دستکش یکبار مصرف وجود دارد. در حالی که بیشتر دستکشهای لاستیکی از نظر ظاهری مشابه هستند، بهترین دستکش مورد استفاده معمولاً به موارد استفاده خاص، ملاحظات پزشکی یا ترجیحات شخصی و فردی که آنها را استفاده میکند، بستگی دارد. در اینجا برخی از رایج ترین انواع دستکش و مزایا و معایب استفاده از هر نوع پرداخته شده است.
-
دستکش لاتکس
وظیفه اصلی دستکش لاتکس محافظت از دست ها در برابر عوامل بیماری زا، مخاطرات زیستی و مواد شیمیایی است. آنها بسیار راحت هستند بنابراین متخصصان در مشاغل با دقت بالا، مانند جراحان از این دستکش استفاده میکنند. این دستکش ها از شیره درخت لاتکس تولید میشوند و برای دههها جزء تجهیزات اصلی در زمینه پزشکی و سایر صنایع بودهاند.
هنگامی که شما با مواد بیولوژیکی یا محلول های مبتنی بر آب کار می کنید دستکش لاتکس یک انتخاب عالی است. زیرا این دستکش قابلیت ارتجاعی قابل توجه، راحتی، تناسب و استحکام خوبی ارائه میدهد. در نتیجه، آنها در بسیاری از کاربردهای دندانپزشکی، مراقبت از کودکان و سالمندان، خدمات غذایی، زیبایی و حتی در برخی تعمیرات خودرو و صنایع تولیدی استفاده میشود.
توجه به این نکته ضروری است که دستکش لاتکس حفاظت کافی را در مجاورت اجسام تیز ارائه نمیدهد، بنابراین به راحتی سوراخ میشوند. هنگامی که یک دستکش لاتکس سوراخ یا پارگی کوچکی را تحمل میکند، ممکن است از توجه استفاده کننده دور بماند، بنابراین باید در مجاورت اشیاء تیز دقت بیشتری کرد.
همچنین به دلیل اجزای لاستیکی طبیعی بهترین انتخاب برای کار با مواد شیمیایی خطرناک نیست. لاتکس در برابر حلال آلی مانند آمونیاک ناپایدار است و میتواند سطح دستکش را فرسایش دهد.
آلرژی یکی دیگر از نکات مهم در رابطه با این دستکش است. در حالی که دستکش لاتکس برای محیطهای پزشکی خاص مناسب هستند، آلرژیهای لاتکس بسیار رایج هستند و ممکن است استفاده از دستکش را برای فرد استفاده کننده ناخوشایند و مضر کنند. حتی برای کسانی که علائم قبلی آلرژی به لاتکس ندارند، استفاده مکرر و مداوم در برخی موارد منجر به ایجاد آلرژی شده است.
-
دستکش نیتریل
برخلاف دستکش لاتکس که از لاستیک طبیعی ساخته میشود، دستکش نیتریل از لاستیک مصنوعی (لاستیک نیتریل بوتادین) تولید میشود. دستکش نیتریل معمولاً گران ترین گزینه است. با وجود این، بسیاری از متخصصان مراقبت های بهداشتی آن را به عنوان جایگزینی برای دستکش لاتکس انتخاب میکنند، زیرا استحکام کششی آنها شبیه به دستکش های لاتکس است. با اینحال در برابر سوراخ شدن قوی تر و مقاوم تر از لاتکس است. علاوه بر این، استفاده از نیتریل خطر واکنش آلرژیک را کاهش میدهد.
دستکش نیتریل به دلیل غیر حساسیت زا بودن برای موقعیت های پزشکی اورژانسی که ممکن است بیمار نتواند سابقه پزشکی خود را بیان کند انتخابی مطمئنی محسوب میشوند.
از منظر مواد، نیتریل نسبت به لاتکس در برابر روغن ها، اسیدها و مواد شیمیایی مقاوم تر است. دستکش نیتریل برای تعامل با مواد شیمیایی رایج مانند استون، اتانول، ایزوبوتیل و ایزوپروپیل انتخاب خوبی است، اما نه برای مواد شیمیایی بسیار خورنده مانند هیدروکسید آمونیوم، اسید نیتریک، اسید فرمیک و اسید استیک.
از آنجایی که دستکش نیتریل از دست در برابر خطرات زیستی، گریس، روغن و مواد شیمیایی محافظت میکند، برای استفاده در برخی صنایع ایده آل است و بسیاری از متخصصان در محیط های علمی و بهداشتی از آنها استفاده میکنند.
علاوه بر این، در بین هنرمندان تاتو و مکانیک های خودرو محبوب هستند. در مجموع، دستکش نیتریل بهترین گزینه PPE برای یک دستکش یکبار مصرف همه منظوره است.
برخی از افراد حس لامسه ایجاد شده توسط دستکش نیتریل را دوست ندارند و احساس میکنند مهارت و آزادی حرکت دست آنها شبیه دستکش لاتکس نیست. در حالی که این اولویت به ویژه در هنگام کار با ابزارهای ظریف یا قطعات کوچک مورد توجه قرار میگیرد. بسیاری از کاربران امروزه به سختی میتوانند تفاوت بین نیتریل و لاتکس را تشخیص دهند.
-
دستکش وینیل
دستکش وینیل از پلی وینیل کلرید (PVC) ساخته شده است. مزیت اصلی دستکش وینیل قیمت پایین آن است زیرا هزینه های ساخت نسبتاً پایینی دارد. همین عامل آنها را به گزینه ای محبوب برای موقعیت هایی تبدیل میکند که دستکش ها باید مرتبا تعویض شوند.
برای موقعیت هایی که شامل مواد شیمیایی خطرناک یا عوامل بیماری زا نمیشوند، مانند سرو غذا، نظافت منزل و برخی اقدامات پزشکی دستکش وینیل گزینه ای مقرون به صرفه است. این دستکش برای کسانی که میخواهند از تماس با مواد آلرژی زا اجتناب کنند نیز انتخاب خوبی است. اگر به یک دستکش ساده و سبک نیاز دارید، وینیل بهترین انتخاب برای بسیاری از حرفه ای ها است.
در حالی که دستکش وینیل دارای بافت نرمی است، انعطاف پذیری و دوام کمتری در مقایسه با دستکش های نیتریل و لاتکس دارد. هنگامی که دستکش وینیل کشیده یا خم میشود، مستعد از دست دادن یکپارچگی سد محافظ خود است. بنابراین هنگام کار با مواد عفونی نباید از دستکش وینیل استفاده کرد و برای مراقبت های بالینی یا روش های پزشکی که نیاز به توجه به جزئیات دارند، توصیه نمیشوند.
دستکش وینیل همچنین قابلیت تنفس کمتری نسبت به دستکش های نیتریل و لاتکس دارد و میتواند پس از استفاده طولانی مدت باعث تعریق دست ها شوند. همچنین میتواند واکنش های پوستی ایجاد کند، دستکش وینیل برای مراقبت مستقیم از بیمار برای دوره های طولانی درمان توصیه نمیشوند.
دستکش وینیل همچنین در حضور بسیاری از مواد شیمیایی رایج از جمله الکل های مورد استفاده در ضدعفونی کننده های گرید پزشکی، به راحتی تجزیه میشود. در حالی که ارزان هستند، معایب مربوط به این نوع دستکش ها آنها را به انتخابی ضعیف برای کاربردهای پزشکی تبدیل میکند.
شایان ذکر است که دستکش وینیل به ویژه به دلیل تأثیرات زیست محیطی خود انتقادات قابل توجهی را به خود جلب کردهاند. تولید پی وی سی مقدار قابل توجهی دیوکسین (که نشان داده شده است باعث ایجاد مشکلات تولید مثل، رشد و سایر عوارض سلامتی میشود) در جو آزاد میکند. این مسئله همچنین هنگام سوزاندن یا دور انداختن دستکش وینیل در محل های دفن زباله رخ میدهد.
-
دستکش جراحی
دستکش جراحی یک دستکش استریل است که توسط جراحان و سایر متخصصان بهداشتی برای جلوگیری از انتقال احتمالی بیماری ها و آلودگی به بیمار در حین عمل جراحی و محافظت از دست در برابر قرار گرفتن در معرض مواد بالقوه عفونی استفاده میشود. این نوع دستکش از عوامل عفونی مانند باکتری ها، ویروس ها، قارچ ها، حلال ها و سایر مواد شیمیایی که از طریق لمس قابل انتقال هستند، محافظت میکند.
در طول یک عمل جراحی، مواد شیمیایی و مایعات بالقوه مضر زیادی وجود خواهد داشت که نباید با پوست تماس داشته باشند. علاوه بر این، جراحی باید در یک محیط استریل انجام شود و آلودگی دست ها میتواند یک مسئله واقعی برای حفظ ایمنی بیمار و متخصصان پزشکی باشد.
چنین دستکشی میتواند خطر عفونت را از جراح به بیمار و بالعکس به میزان قابل توجهی کاهش دهد. دستکش جراحی غیر یکبار مصرف، پس از استفاده باید تمیز و شستشو داده شود. دستکش جراحی یکبار مصرف را به سادگی میتوانید دور بیندازید.
دستکش جراحی از لاستیک طبیعی یا لاستیک مصنوعی (کلروپرن، الاستومرهای ترموپلاستیک) ساخته میشوند. مراحل ساخت این محصولات پزشکی در مقایسه با سایر دستکش های غیر استریل پیچیده بوده و نیاز به استانداردهای متفاوتی دارد.
دستکش جراحی کیفیت بالایی دارند و به طور خاص برای دقت و حساسیت مورد نیاز جراحان طراحی شده است. راحت، بادوام و دارای بافت مناسبی است که چسبندگی قوی را ارائه میدهد.
-
دستکش نایلونی
دستکش نایلونی، دستکش شفاف یکبار مصرفی است که عمدتاً برای محافظت از دست ها در برابر آلودگی استفاده میشود. معمولاً در خانه یا در صنعت خدمات غذایی استفاده میشود و از پوست محافظت میکند، بهداشت را تضمین میکند و حساسیت عالی به لمس را ایجاد میکند.
دستکش نایلونی بدون لاتکس است بنابراین هیچ نگرانی در مورد آلرژی وجود ندارد. این نوع دستکش هیچ گونه بو و یا عناصر سمی در فرمولاسیون خود ندارد و همه افراد میتوانند از آنها استفاده کنند. این دستکش از پلی اتیلن ساخته شده است. پلی اتیلن رایجترین پلاستیکی است و در چگالی های مختلف در کیسه های پلاستیکی بکار میرود.
این دستکش برای کاربردهای مختلف از جمله معاینات پزشکی، خدمات غذایی و آشپزی مانند رستورانها، حمل و نقل مواد غذایی و فروشگاه های مواد غذایی، پروژه های صنایع دستی مانند نقاشی، دکوپاژ، تزیین، باغبانی، آرایشگری، رنگ کردن مو و غیره استفاده میشود.