دستکش جراحی

دستکش جراحی چیست؟

دستکش جراحی نوع پرکاربردی از لوازم پزشکی است که به عنوان مانع اصلی انتقال بیماری های مختلف بین بیمار و جراح، عمل می‌کند. هنگامی که یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی مستقیما در معرض خون، مایعات بدن، بافت ها و ترشحات قرار می‌گیرد، استفاده از دستکش های جراحی ضروری است.

این دستکش ها در اندازه ها و جنس های مختلف در بازار موجود هستند. جراحان باید با توجه به روش و نوع جراحی، دستکش مناسب را انتخاب و استفاده کنند.

دستکش جراحی یکبار مصرف است و پس از استفاده باید دور انداخته شوند. استفاده مجدد از دستکش های جراحی ممکن است منجر به عوارض پزشکی بسیار خطرناکی شود.

در جراحی معمولا استفاده از تجهیزات تیز و برنده اجتناب ناپذیر است از اینرو ممکن است بر روی دستکش فشار وارد شده و باعث پارگی آن شود. در نتیجه مهم است که دستکش های جراحی به اندازه کافی محکم باشند تا حداکثر محافظت را ارائه دهند. این نوع دستکش باید دارای خاصیت ارتجاعی بالایی باشد تا حداکثر انعطاف پذیری را در طول عمل به جراح ارائه دهد.

دستکش جراحی عمدتا توسط جراحان و کارکنان اتاق عمل استفاده می‌شود تا دقت و حساسیت بیشتری را در طول عمل جراحی ارائه دهد. به طور کلی، دستکش های جراحی کیفیت بالاتری نسبت به دستکش پزشکی عمومی یا معاینه دارد. این دستکش به طور خاص برای ارائه استحکام کششی، حس لامسه، حساسیت و دقت بالای مورد نیاز تیم های جراحی طراحی شده‌ است.

دستکش های جراحی با توجه به مواد اولیه مورد استفاده در ساخت، دارای مزایا و معایب خاص خود هستند. برای مثال دستکش جراحی نئوپرن، بدون استفاده از لاتکس تولید می‌شوند و دوام بالایی دارند.

با این حال، در مقایسه با دستکش لاتکس، نسبتا گران قیمت تر هستند و خاصیت ارتجاعی کمتری دارند.

انواع دستکش جراحی

برای انواع دستکش جراحی می توان به دستکش جراحی بدون پودر، دستکش جراحی لاتکس، دستکش جراحی استریل نیز اشاره کرد. این نوع دستکش ها در جراحی بسیار پرکاربرد هستند و خواهان زیادی دارند. در ادامه به معرفی هر کدام از انواع دستکش جراحی پرداخته شده است.

دستکش جراحی بدون پودر

دستکش جراحی لاتکس بدون پودر یکی دیگر از لوازم پزشکی مورد استفاده در جراحی های مختلف است که جدیدا به بازار عرضه شده‌اند. این دستکش ها برخلاف دستکش های لاتکس قدیمی، اثرات پودر را روی دست ها، ابزارها یا تجهیزات باقی نمی‌گذارند.

دستکش جراحی بدون پودر به همین دلایل در صنعت غذایی نیز بسیار محبوب است. از زمان ممنوع شدن دستکش پودری در سال 2017 توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)، دستکش جراحی لاتکس بدون پودر در زمینه های مختلف پزشکی استفاده می‌شود. دلیل اصلی ممنوعیت سازمان FDA برای استفاده از دستکش پودری، احتمال ورود پودر به داخل پوست یا بافت و کند شدن روند بهبودی بوده است.

تنها نقطه ضعف دستکش جراحی لاتکس بدون پودر، این است که احتمال پاره شدن و پارگی آن ها بیشتر از دستکش های پودری است. توجه به این نکته نیز ضروری است که امروزه تولید کنندگان روش هایی را برای ساخت دستکش های بدون پودر ایجاد کرده‌اند که پوشیدن و درآوردن آنها را راحت تر کرده است. این خبر خوبی برای کسانی است که به دستکش های لاتکس حساسیت دارند و باید از دستکش های لاتکس بدون پودر استفاده کنند.

دستکش جراحی لاتکس

لاتکس که یک نوع لاستیک طبیعی است، سالهاست که به عنوان ماده اولیه برای تولید دستکش‌ های جراحی یکبار مصرف استفاده می‌شود. لاتکس سطح بالایی از عملکرد، راحتی و انعطاف پذیری را ارائه می‌دهد.

دستکش‌ جراحی لاتکس فواید مختلفی مانند استفاده آسان را ارائه می‌دهد. امروزه بسیاری از دستکش های جراحی لاتکس شامل یک پوشش پلیمری هستند که جایگزین پودر نشاسته ذرت سنتی داخل آنها شده است. دستکش‌ لاتکس برای کارهای حساس عالی است، زیرا دقت بیشتری را با حساسیت لمسی بالا ارائه می‌دهد.

بسیاری از تیم ‌های جراحی گزارش داده‌اند که دستکش ‌جراحی لاتکس راحت‌ ترین و انعطاف‌ پذیرترین دستکش های جراحی موجود در بازار است و سطح بالایی از حساسیت را ارائه می‌دهد.

علاوه بر این، لاتکس یک مانع موثر در برابر عبور پاتوژن ها و آلاینده های مختلف است. برخی از جراحان حتی دستکش جراحی لاتکس را «مانند پوست دوم» خود توصیف کرده‌اند.

این دستکش دارای خواصی همچون خاصیت ارتجاعی خوب، محافظت از سد بیولوژیکی، راحتی و انعطاف پذیری بالا است. طراحی کاملا آناتومیک با انگشتان، حرکت با دامنه آزاد را فراهم می‌کند و خستگی دست را در طول عمل جراحی به حداقل می‌رساند.

با این حال، از آنجایی که روز به روز بر تعداد بیماران مبتلا به آلرژی مربوط به لاتکس افزایش می‌یابد، دستکش های جراحی لاتکس کمتر استفاده می‌شود. در واقع، بسیاری از سازمان ‌ها، در حال حاضر دستکش‌ های جراحی غیر لاتکس یا مصنوعی را به منظور محافظت از بیماران در برابر واکنش‌ های آلرژیک احتمالی توصیه می‌کنند. شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد قرار گرفتن مداوم و طولانی مدت در معرض می‌تواند باعث ایجاد حساسیت به این ماده شود.

مزیت اصلی دستکش جراحی لاتکس این است که یکبار مصرف است. این بدان معنی است که پس از یکبار استفاده یا چند ساعت، می‌توان دستکش ها را دور انداخت و تعویض کرد. این عمل به طور قابل توجهی به کاهش نرخ انتقال باکتری و ویروس در محیط های پزشکی کمک می‌کند. همچنین در جلوگیری از انتقال برخی بیماری ها مانند ایدز، هپاتیت B و C از طریق خون یا مایعات بدن موثر است.

دستکش استریل جراحی

در پزشکی مدرن، فکر انجام عمل جراحی بدون پوشیدن دستکش کاملا غیر قابل تصور است. استفاده از دستکش برای جلوگیری از انتقال عفونت در اتاق های عمل و همچنین محافظت از جراح و سایر کارکنان بسیار ضروری است. در اوایل دهه 1900، همه جراحان از دستکش های لاستیکی استریل شده استفاده می‌کردند. اولین دستکش پزشکی لاتکس یکبار مصرف در سال 1964 توسط شرکت Ansell Rubber ساخته شد. این دستکش با استفاده از اشعه گاما استریل شده و پس از جراحی دور انداخته می‌شد.

دستکش‌ استریل جراحی یکبار مصرف در حال حاضر دستکش استاندارد مورد استفاده در اتاق های عمل است. دستکش استریل شده خطر بروز عفونت و سایر مشکلات را بعد از عمل جراحی برای بیمار کاهش می‌دهد. دستکش استریل جراحی در بسته بندی های تک عددی در سایز و رنگ های مختلفی به فروش می‌رسد.

دستکش استریل جراحی در مقایسه با دستکش های غیر استریل سطح کیفی قابل قبول تری را ارائه می‌دهد. با توجه به استانداردهای سخت گیرانه آنها گران تر از دستکش های غیر استریل هستند. مطالعات نشان می‌دهد که در روش های غیر جراحی، هیچ ارتباطی بین استفاده از دستکش های غیر استریل و افزایش میزان عفونت وجود ندارد. در نتیجه، اکثر کارکنان مراقبت ‌های بهداشتی دستکش‌ های غیر استریل را برای روش‌ های غیر جراحی انتخاب می‌کنند.

قیمت دستکش جراحی

با توجه به حساسیت عمل جراحی و محافظت از انتقال آلودگی بین بیمار و جراحی، دستکش های جراحی از اهمیت بالایی برخوردار شده اند. از اینرو شرکت ها تولید کننده لوازم پزشکی معروفی در سطح جهان و حتی کشور خودمان اقدام به تولید دستکش نموده اند.

با توجه به برندهای مختلف قیمت دستکش جراحی هم متغیر است. در حال حاضر دستکش جراحی تولید مالزی، چین، هند و ایران در بازار لوازم پزشکی موجود است. در ادامه دستکش جراحی حریر مورد بررسی قرار داده شده است.

دستکش جراحی حریر

دستکش های جراحی بسیار کاربرد دارند و امروزه به یکی از تجهیزات اساسی اتاق های عمل تبدیل شده‌اند. دستکش جراحی حریر یکی از برندهای موجود در بازار ایران است. شرکت ایران حریر یک شرکت تولید کننده دستکش های جراحی و صنعتی است که در سال 1356 تاسیس شده است.

این شرکت دستکش های استریل جراحی را به صورت بدون پودر در سایزهای مختلف تولید و به بازار عرضه می‌کند. این دستکش ها علاوه بر داشتن کیفیت بسیار خوب، قیمت مقرون به صرفه ای نیز دارد.

آیا رنگ دستکش های جراحی مهم است؟

در حالی که رنگ دستکش های جراحی ممکن است یک موضوع ترجیحی به نظر برسد، اما می‌تواند از اهمیت خاصی برخوردار باشد. مطب ها یا بیمارستان ها از انواع دستکش ها استفاده می‌کنند و ممکن است رنگ های مختلفی را خریداری کنند تا به راحتی قابل شناسایی باشند. رنگ دستکش می‌تواند برای کسانی که به لاتکس حساسیت دارند، نیز مفید باشد.

رنگ دستکش همچنین می‌تواند برای برخی از جراحان که از دو دستکش استفاده می‌کنند، مهم باشد. دستکش دوتایی روش پوشیدن یک جفت دستکش بر روی دستکش اول است. تحقیقات نشان می‌دهد که این روش پوشیدن دستکش ممکن است به محافظت از شما در برابر آسیب های احتمالی کمک کند. با پوشیدن یک دستکش رنگ روشن در زیر یک دستکش تیره رنگ یا برعکس، پارگی یا سوراخ شدن را می‌توان به راحتی تشخیص داد.

تاریخچه استفاده از دستکش های جراحی

تاریخچه استفاده از دستکش های جراحی به اوایل دهه 1840 میلادی باز می‌گردد. در این دوران بسیاری از جراحان تمایلی به استفاده از این دستکش را نداشتند، زیرا آنها ناراحت کننده، انعطاف ناپذیر و عموما غیرکاربردی بودند. در سال 1878، توماس فورستر با ایجاد تغییراتی در این دستکش استفاده از آن را راحت تر و کاربردی تر کرد.

در آن زمان، اکثر جراحان بر این باور بودند که شستن موثر دست ها برای محافظت از بیماران در برابر عفونت زخم کافی است. با این حال، یک مطالعه بالینی توسط دانشمند آلمانی برنارد کرونیگ در اواسط دهه 1890 نشان داد که شستن دست به تنهایی کافی نیست.

جالب اینجاست که حتی با این توصیه مبتنی بر شواهد، پذیرش گسترده و بین‌ المللی دستکش‌ های جراحی استریل به عنوان یک ضرورت تا پس از جنگ جهانی اول اتفاق نیفتاد. جای تعجب نیست که با یادگیری بیشتر جراحان در مورد آلودگی باکتریولوژیک، پوشیدن دستکش های جراحی رایج تر شد.