مقدمه:
تیغ های جراحی اساساً چاقوهای بسیار تیزی هستند که برای کاربردهای پزشکی مانند جراحی و آسیب شناسی استفاده می‌شوند. آنها در طیف گسترده ای از اشکال و اندازه های مختلف در دسترس هستند. در این مقاله به بررسی انواع تیغ جراحی و کاربر آنها پرداخته شده است با ما همراه باشید.
تیغ بیستوری چیست؟
تیغ جراحی که به تیغ بیستوری شناخته می شود نوعی چاقوی جراحی می باشد که معمولاً از دو قسمت تیغ و دسته تشکیل شده است. در مجموع، 67 نوع مختلف تیغ جراحی و 27 نوع مختلف دسته وجود دارد، اگرچه همه این انواع برای اهداف پزشکی استفاده نمی‌شوند.
به طور کلی، اسکالپل های جراحی به صورت جداگانه برای انواع خاصی از جراحی طراحی می‌شوند. به عنوان مثال، چاقوی جراحی با تیغ گرد شماره 10 معمولاً برای ایجاد برش روی پوست استفاده می‌شود، در حالی که تیغ شماره 7 برای برش های ظریف تر و دقیق تر برای جراحی های داخلی استفاده می‌شود. برخی از انواع تیغ جراحی حتی دارای خط کش هایی بر روی دسته ها هستند تا به اندازه گیری دقیق برش ها کمک کنند.
انواع مختلف چاقوی جراحی را می‌توان به دو دسته اسکالپل های قابل استفاده مجدد و یکبار مصرف دسته بندی کرد. اسکالپل های قابل استفاده مجدد اغلب از یک تیغ یکبار مصرف متصل به یک دسته قابل استفاده مجدد تشکیل شده‌اند – تیغ ها فقط یک بار استفاده می‌شوند و سپس دور ریخته می‌شوند.
تیغ های جراحی یکبار مصرف معمولاً یک تکه هستند، اغلب با دسته های پلاستیکی عرضه می‌شوند و دارای تیغ های جمع شونده هستند، دقیقاً مانند یک چاقو. کل تیغ جراحی تنها پس از یک بار استفاده دور انداخته می‌شود.
کاربرد تیغ جراحی
چاقوی جراحی یک چاقوی نازک، کوچک و بسیار تیز است. از این چاقوها در جراحی استفاده می‌شود، اما نسخه هایی نیز برای صنایع دستی وجود دارد. شرکت های عرضه کننده محصولات پزشکی که چاقوی جراحی را می‌فروشند گاهی اوقات فروش آنها را فقط به پزشکان محدود می‌کنند، در حالی که چاقوی جراحی مخصوص صنایع دستی را می‌توان از هر فروشگاه صنایع دستی تهیه کرد.
تیغ های جراحی معمولاً به صورت جداگانه در کیسه های استریل بسته بندی می‌شوند اما به صورت غیر استریل نیز ارائه می‌شوند. چاقوی جراحی از دو قسمت تیغ و دسته تشکیل شده است. دسته ها اغلب قابل استفاده مجدد هستند و تیغ ها قابل تعویض هستند. در کاربردهای پزشکی، هر تیغ فقط یک بار استفاده می‌شود حتی اگر فقط برای یک برش کوچک مورد استفاده قرار گیرد.
انواع تیغ جراحی
جراحی یک تکنیک تهاجمی با اصل مداخله فیزیکی بر روی اندام ها و بافت ها به دلایل تشخیصی یا درمانی است. یکی از ابزارهای اصلی مورد استفاده در جراحی ها چاقوی جراحی است که در انواع مختلف برای راحتی کار جراحان تولید و به بازار عرضه می‌شود.
تیغ های جراحی و دسته های آنها معمولاً با یک عدد مشخص می‌شوند. برخی از دسته ها به گونه ای طراحی شده‌اند که برای یک تیغ خاص مناسب باشند. به عنوان مثال، دستگیره شماره 7 که به سبک بیور نیز معروف است، به شکل خودکار است و برای برش های دقیق و نزدیک به سطح مناسب است.
دسته های دیگر مانند دسته شماره 4 پهن تر و صاف تر هستند. یک نوع مخصوص دسته معمولی، به نام سبک شماره 3 یا بارد پارکر، دارای یک خط کش متریک برای اندازه گیری دقیق برش ها است. یکی دیگر از انواع رایج دسته ها، سبک سیگل گرد است که برای برش های منحنی طراحی شده است.
انواع تیغ ها در همه اشکال و اندازه ها وجود دارند و اکثر آنها به شکل مثلثی یا هلالی هستند. بسیاری از انواع اساساً نسخه های کوچک تر یا بزرگ تر تیغ های معمولی هستند.
شکل هر نوع برای استفاده اولیه آن طراحی شده است. به عنوان مثال، تیغ شماره 10 دارای انتهای گرد است و عمدتاً برای ایجاد برش روی پوست استفاده می‌شود، در حالی که تیغ بیستوری 11 دارای انتهایی نوک تیز است و معمولاً برای ایجاد برش هایی جهت مجراسازی استفاده می‌شود. اگرچه اکثر تیغ ها دارای یک لبه تیز هستند، تیغ های دو لبه به نام لانست نیز وجود دارد.
مواد مورد استفاده در ساخت تیغ های جراحی نیز متفاوت هستند. به عنوان مثال زمانی، تیغ های ابسیدین رایج تر بودند، زیرا معمولاً تولید آنها ارزان تر است. اما امروزه بیشتر تیغ ها از فولاد کربنی درجه پزشکی ساخته می‌شوند. تیغ های بالاتر از الماس ساخته شده‌اند.
گاهی اوقات چاقوهای جراحی فولادی برای جراحی مناسب نیستند. به عنوان مثال، زمانی که عمل جراحی بر اساس MRI یا سیستم تصویربرداری تشدید مغناطیسی انجام می‌شود. به همین دلیل گاهی اوقات تیغ های ساخته شده از مواد غیر مغناطیسی در جراحی استفاده می‌شود. از طرف دیگر، گاهی اوقات می‌توان جراحی ها را با استفاده از تکنیک های جایگزین مانند الکتروکوتر یا برش لیزر انجام داد.
نوع پیشرفته تر اسکالپل جراحی، اسکالپل لیزری است که معمولاً در جراحی چشم و جراحی مغز و اعصاب استفاده می‌شود. در حال حاضر متداول ترین نوع اسکالپل های لیزری اگزایمر، YAG (گارنت آلومینیوم ایتریم) و اسکالپل لیزر CO2 هستند.
تیغ بیستوری شماره 10
لبه تیغ شماره 10 منحنی و بزرگ است و برای ایجاد برش روی بافت های بزرگ و نرم مناسب است. این تیغ جراحی اغلب در کلینیک های کاشت مو و PRP، حجامت و همچنین در صنعت و کنده کاری بر روی چوب استفاده می‌شود.
تیغ بیستوری شماره ۱۱
لبه تیغ جراحی شماره 11 بلند، نازک و مثلی شکل است. این تیغ جراحی با توجه به اینکه به عنوان تیزترین تیغ بیستوری شناخته می‌شود اغلب برای انجام برش های مختلف از نوع عمیق و سطحی به کار برده می‌شود. این تیغ یکی از ابزارهای مناسب برای تخلیه آبسه است.
تیغ بیستوری شماره 12
تیغ جراحی 12 لبه برآمده ای دارد که برای کشیدن بخیه و برش قسمت های حساس بدن ایده آل است. همچنین این تیغ برای دندانپزشکان بسیار پر کاربرد است.
تیغ بیستوری شماره 15
این تیغ جراحی به دلیل داشتن لبه گرد و کوچک اغلب برای برش های بسیار ظریف و منحنی شکل در جراحی های حساس مانند جراحی های قلب و چشم مورد استفاده قرار می‌گیرد. تیغ جراحی شماره 15 برای برداشتن کیست و ضایعات پوستی نیز مناسب است.
تیغ جراحی شماره 20
تیغ بیستوری 20 از لحاظ ظاهری شبیه به تیغ شماره 10 است اما لبه بزرگ و خمیده دارد. مناسب ترین تیغ جراحی برای برش های بزرگ و ضخیم است. در جراحی های عمومی و ارتوپدی بسیار پر کاربرد است.
اهمیت استریل کردن تیغ جراحی
هنگامی که یک تیغ جراحی واقعاً برای جراحی استفاده می‌شود، استریل سازی یک نگرانی مهم است. به طور کلی، یک تیغ جراحی فقط در صورت استریل بودن استفاده می‌شود. حتی اگر فقط برای یک برش کوچک مورد استفاده قرار گیرد.
اگر از تیغ ای استفاده کنید که استریل نباشد، خطر عفونت در فرد تحت جراحی حتی با یک برش کوچک وجود دارد. چاقوهای استریل بخشی ضروری از جراحی ایمن و مؤثر هستند. انواع غیر استریل را می‌توان برای هنرهای دستی استفاده کرد.
روش دفع تیغ جراحی
تیغ های جراحی پس از استفاده باید به طور ایمن دور ریخته شوند. تیغ ها بسیار تیز هستند و اگر بدون پوشش دور انداخته شوند، ممکن است به کسی آسیب برسانند. در بیمارستان ها از سیفتی باکس برای نگهداری چاقوهای جراحی مستعمل استفاده می‌شود. تیغ های مورد استفاده در صنایع دستی نیز باید قبل از دور انداختن بسته یا محکم شوند تا پرسنل مدیریت زباله در هنگام دست زدن به زباله ها دچار آسیب نشوند.
برخی از تیغ های جایگزین در یک جعبه کوچک عرضه می‌شوند که به افراد امکان می‌دهد تیغ های مستعمل را در قسمت پایینی قرار داده و تیغ های تازه را از بالا بردارند، و پس از پر شدن کل جعبه از تیغ های مستعمل، آن را به سیفتی باکس انتقال می‌دهند.
